كانكتورهای مخابراتی

نوع دیگر اتصال دهنده های مخابراتی (كانكتورهای مخابراتی) به تجهیزات اتصال دهنده ی كابل های دیتا در مراكز و ایستگاه های مخابراتی اشاره دارد.

كانكتور به معنای اتصال دهنده است و كانكتور مخابراتی وسیله ایست كه در صنعت مخابرات برای اتصال كابل های دیتا از آن استفاده می شود. این كانكتورها كه مورد بحث ما نیز هست، به تناسب كاربرد، شامل انواع و اقسامی می شود كه به طور مفصل به آن می پردازیم.

به این تجهیزات اتصال دهنده كانكتور مخابراتی یا به اختصار RJ می گویند كه مخفف عبارت Registered Juke می باشد.

وظیفه‌ی كانكتور مخابراتی چیست؟

كابل های مخابراتی به دلیل اتقال دیتا، دارای ویژگی هایی هستند كه آنها را از كابل های برق متمایز می سازد. بر این اساس، این كابل ها بایستی به وسیله ی اتصال دهنده هایی به هم مرتبط شوند كه دارای خصوصیات ذیل باشند:

ایمن باشند : ایمنی در زمانی كه عبور دیتا در بسیاری موارد كه نقش اینترنت فعال است از قبیل: انتقال پول، خرید اینترنتی، گفتگوهای مهم و ارسال دیتاهای با اهمیّت بالا، بسیار حائز اهمیّت است. بر این اساس اتصال باید كامل و بدون خطر سوختن، قطعی برقرار شده و افزایش یا كاهش دما و گذر زمان نتواند به سادگی آن را آسیب پذیر كند.

محكم باشد : در زمانی كه اتصال برقرار می شود، در اثر حركت های ناشی از دستكاری سایر اجزاء، یا تعمیرات دیگر بخش ها، كانكتور مخابراتی نباید جداشده یا ناپایدار شود.

باید قابلیت بارها جداشدن و اتصال مجدد را داشته باشد : كانكتورهای مخابراتی به جهت تعمیر، تعویض اجزاء و سرویس های دوره ای باید این قابلیت را داشته باشند كه بارها و بارها بدون خرابی، باز شده و مجدداً اتصالی ایمن و خوب را برقرار كنند.

ارزان باشند : با وجود كوچك بودن كانكتور مخابراتی، تعداد زیادی از آن در یك سیستم مخابراتی استفاده و به كارگیری می شود؛ پس باید چنین قطعه ای با وجود داشتن ویژگی های بالا قیمتی پایین داشته باشد تا قیمت تمام شده‌ی مجموعه ی تجهیزات را پایین بیاورد.

 

استانداردهای كانكتور مخابراتی

از جمله استانداردهای متداول در طبقه بندی كانكتورهای مخابراتی، استانداردJuke registered یا RJ است كه با عنوان های زیر نیز شناخته می شوند:

1. RJ
2. RJ45
3. RJ35
4. RJ21
5. RJ14
6. RJ11
7. RJ48

حروف RJ مشخص كننده ی نوع و كاربرد كانكتور می باشد. از جمله كانكتورهای مخابراتی كه مورد مصرف تلفنی و مخابراتی دارند، كانكتورهای Rj-11 و Rj-12 می باشند كه 4 یا 6 پین فلزی دارند. كابل این كانكتورها دارای 4 یا 6 رشته است و به همین منظور ساخته شده است.

انواع كانكتور مخابراتی

انواع مختلفی از كانكتورهای مخابراتی در بازه‌ی كاركرد فركانسی RF (Radio Frequency) و ماكروویو عرضه شده كه توصیه می‌شود كانكتور مناسب هر كابل متناسب با عملكرد، بازه ی فركانسی و شرایط كاری انتخاب شود تا حداكثر كارایی عاید شود.

گزینش نامناسب و فاقد شرایط لازم یك كانكتور مخابراتی، بر روی مؤلفه هایی از قبیل « نسبت موج ایستاده ولتاژ (VSWR) یا Voltage Standing Wave Ratio ، IP3، و اتلاف انرژی در آن اتصال به خصوص در بازه فركانسی بالاتر اثرگذار است.

اولین كاركرد كانكتور كواكسیال RF این است كه ارتباط بین سیستم ها و زیرسیستم های RF را برقراركند. همچنین تست های EM و اندازه گیری ها را امكان پذیر سازد.

یكی از مشخصه های مهم كانكتور مخابراتی RF ابعاد و اندازه‌ی آنهاست، سایر مؤلفه ها همان گونه كه اشاره شد عبارت از بیشترین توان قابل تحمل و محدوده ی فركانسی كاربردی است.

برای اطمینان از توانایی انتقال بیشترین توان توسط كانكتور، بایستی امپدانس ذكرشده‌ی كانكتور با امپدانس منبع یكی باشد.

 

كانكتورهای رایج و انواع آنها

كانكتور مخابراتی BNC : این كانكتور كه بین سال های 1940 تا 1950 میلادی ساخته شده است، به منظور اتصال كابل های كواكسیال به كار می‌رود. و عموماً در اسیلوسكوپ، گیرنده های امواج رادیویی و آنالیزرها مورد استفاده واقع می شود. كاربرد كانكتور BNC منحصر به فركانس های پایین و توان كم است. كانكتور BNC در زمان اتصال قفل شده و روی همین اصل مناسب مكان های پرارتعاش نمی باشد. دو امپدانس 50 و 70 اهمی هم برای این نوع كانكتور عرضه می شود.

كه بایستی متناسب با نیاز سامانه ای كه در آن به كار می‌رود، استفاده شود. بازه‌ی فركانس كاری كانكتور BNCكاربرد DC تا 4 گیگاهرتز است. كانكتور BNC توان 80 وات تا 100 وات را حمل می كند. و ولتاژی به میزان تقریبی 500 ولت را انتقال می دهد. این نوع كانكتور در اتصال كابل كواكسیال تك هادی كاربرد دارد. ( دوربین های مداربسته، اتصال مانیتورها)

 

 

كانكتور مخابراتی SMA : كانكتور SMA كه مخفف عبارت Sub-miniature Type A است؛ بین سال های 1950 تا 1960 میلادی ساخته و به بازار عرضه شد. این كانكتور برای توان كم و فركانس زیاد كارایی بالایی دارد. به تازگی در اتصال كابل های انعطاف پذیر، به منظور اتصال در پین مركزی آنها رواج یافته است. انواع مختلفی از كانكتور SMA عبارت است از: فركانس بالا، قفل اتومات، دقیق

كانكتور مخابراتی N Type : پركاربردترین نوع كانكتور RF كانكتور N Type است. این نوع كانكتور در حدود سال 1935 میلادی در آزمایشگاه بل توسعه یافت. این كانكتور در حالی كه تا فركانس 11 گیگاهرتز را به خوبی عبور می دهد؛ نمونه ی دقیق آن در فركانس 18 گیگاهرتز نیز به خوبی عمل می كند. كانكتور N Type در كوپلر، نتورك و اسپكتروم كاربرد دارد. و اتصالی مطمئن را در امپدانس های 50 و 75 اهم فراهم می كند. كانكتور مخابراتی PL259 و كانكتور مخابراتی PL258 نیز از سایر انواع كانكتور ها می باشند.

كانكتور مخابراتی TNC : كانكتور TNC شبیه كانكتور BNC است با این تفاوت كه این كانكتور پیچی است. از این كانكتور با اطمینان در مكان های دارای ارتعاش و لرزش نیز استفاده می شود. این كانكتور به نسبت كانكتور BNC در محدوده ی فركانسی بیشتری قادر به كار است، ضمن این كه توان بالاتری را نیز می تواند تحمل كند.

آشنایی با چند واژه ی كانكتور مخابراتی

 

واژه‌ی جنسیت (Gender): كانكتورها به دو دسته ی نرگی و مادگی طبقه بندی می شوند و در موقع اتصال با هم جفت می شوند.

واژه‌ی پلاریته: معمولاً كانكتورها را طوری می سازند كه تنها در یك جهت و به یك شكل به هم متصل شوند، این امر از آن جا اهمیت دارد كه در اتصال كابل ها مثبت و منفی كابل ها بایستی رعایت شود.

واژه ی Contact :این واژه به معنای تماس است و در اصل به المنت یا قطعه ی فلزی كه اتصال رسانایی را در یك كنتاكتور برقرار كند می گویند. این فلز در معرض خطراتی همچون اكسید شدن، جرم گرفتن، یا خرابی فنر فشاردهنده قرار می گیرند.

واژه‌ی Pitch : دوكانكتور مخابراتی ممكن است به هم شبیه باشند، ولی Pitch آنها كه چیزی شبیه گام پیچ است، در آنها با یكدیگر تفاوت داشته باشد، در این صورت با هم جفت نمی شوند.در موقع خرید باید به این موضوع دقت كرد.